Interview voor De Volkskrant. Er wordt veel gesproken over het behoud van mentale gezondheid tijdens de lockdown. Ik zou nog een stapje verder willen gaan: zie de crisis als een kans om een vorm van veerkracht te ontwikkelen die je de rest van je leven niet meer kwijtraakt. Lees het hele interview hier. ⠀
Interview met het Algemeen Dagblad. Nederlanders hebben zich vooralsnog goed aan de richtlijnen gehouden. Inmiddels begint de lockdown scheurtjes te vertonen. Dit heeft niet zozeer te maken met onwil, maar met menselijke psychologie. Lees het gehele interview met het Algemeen Dagblad hier.
Ik werd geïnterviewd door RTL over de houdbaarheid van de intelligente lockdown en de maatregelen. Cijfers tonen aan dat het drukker wordt op straat en dat is merkbaar. Het is een bekend gegeven dat tijdens crises, mensen zowel kuddegedrag als irrationeel gedrag vertonen. Vooral pubers zijn hier vatbaar voor. We kunnen onze kop in het zand steken hiervoor, of we kunnen rekening houden met de behoeften van jongeren en ze duidelijke handvatten geven om verantwoordelijk de zomer te gaan vieren. Lees het hele artikel en het bekijk het interview hier.
Heb jij het al ervaren? De Dip? Ik ken meerdere mensen (waaronder ikzelf) die hier last van hebben: een traag, log gevoel en een extreem gebrek aan motivatie. Ik denk dat het typerend is voor de situatie waarin wij nu zitten. ⠀
'Ledigheid is des duivels oor kussen' zit ingebakken in onze cultuur: productief zijn, niet luieren en je mag je al helemaal niet aanstellen. Omdat wij nu moeilijk kunnen voldoen aan deze eisen, kunnen dit soort cultureel bepaalde gedachten sterker worden. Hierin heb je de keuze tot twee extremen: of je gaat hier compleet in mee en blijft op militante wijze doorgaan, of je geeft je er compleet aan over en wordt een met je bank en Netflix. Beide keuzes kunnen leiden tot uitputting en radeloosheid. ⠀
⠀
Er bestaat ook een middenweg. Namelijk dat je leert om erbij te blijven, het gevoel van lamlendigheid exploreert en helder leert onderscheiden in hoeverre productief zijn nuttig is, of dat het simpelweg een automatisme is geworden. Hierdoor zul je zien dat het makkelijker wordt. Dat je energie stopt in activiteiten die ook energie geven. Dat je spaarzaam om moet gaan met je energie. Net als dat wij onze planeet decennialang hebben uitgeput, zijn wij ook achteloos omgegaan met onze eigen energiereserves. De Dip is simpelweg het resultaat daarvan. ⠀
⠀
⠀
Het viel mij van de week op dat het gedrag dat wij momenteel als samenleving en individuen laten zien, overeenkomt met de fasen die iemand doormaakt wanneer diegene aan het rouwen is. Deze fasen lopen niet per se lineair maar kunnen zich afwisselen, soms op dezelfde dag.
We begonnen namelijk massaal met ontkenning: het is maar een griepje, het is overdreven, dit kan niet waar zijn. Er werden coronafeesten gehouden, men ging massaal naar het strand en naar winkelcentra. Nederlandse nuchterheid werd ingezet als copingstrategie om niet overweldigd te raken. Psychologisch gezond, maar in dit geval medisch gezien gevaarlijk.
Daarna kwam de boosheid, de verontwaardiging. Hoezo afstand houden? Mensen werden kwaad dat evenementen werden afgezegd en hun banen in het geding waren gekomen. Nederland kende opeens 17 miljoen epidemiologen en virologen. Het mocht niet zo zijn dat hun oude leven van hen werd afgepakt.
Depressie is het moment waarop de werkelijkheid even als een mokerslag aankomt. Je realiseert je hoe onzeker de huidige situatie is. Dat je daadwerkelijk je baan kunt verliezen, of nog erger: je ouders. We leven normaal gesproken in een samenleving waar dood, ziekte en vergankelijkheid liever onbesproken blijven. Nu zet je de tv aan en word je geconfronteerd met overvolle intensive care-afdelingen en mortuaria.
Tot slot is er de fase van acceptatie. Je berust in het feit dat het leven er de komende maanden heel anders uit gaat zien en dat je een manier moet vinden om hiermee om te gaan. Ironisch genoeg leidt deze fase tot de beste oplossingen, de meeste creativiteit en verbinding. Het is dus heel iets anders dan bij de pakken neerzitten.
Wanneer dit allemaal voorbij is, zal er een vorm van posttraumatische groei plaatsvinden. Dat klinkt een beetje heftig, maar for lack of a better word gebruik ik deze psychologische term. Het houdt in dat je na een moeilijke periode vaak sterker en wijzer bent dan voor de gebeurtenis. We gaan hier voor het grootste deel veerkrachtiger uitkomen, meer dankbaar. Littekenweefsel is immers sterker dan normale huid.
Houd je dus vast aan het gegeven dat dit tijdelijk is en dat vlagen van onzekerheid en zelfs somberheid erbij horen. Je kweekt hiermee een gelijkmoedigheid waar je de rest van je leven profijt van zult hebben.